Unieważnienie kredytu we frankach – różnice między kredytem indeksowanym, a denominowanym
Kredyty walutowe dzielą się na kredyty indeksowane i kredyty – rzeczywiście walutowe – denominowane, odmiennie określane przepisami w poszczególnych bankach. Nazewnictwo w zakresie kredytów denominowanych stosowane jest dla kredytów, których rzeczywista kwota kredytu zależna jest od wahań kursowych. Kredyty we frankach, które były na szeroką skalę zaciągane na wysokie kwoty, najczęściej w celu sfinansowania nieruchomości, to głównie kredyty denominowane.
Wahania kursów walut doprowadziły wielu frankowiczów do kłopotów finansowych, spowodowanych drastycznym wzrostem rat kredytowych. Większość osób, które zaciągnęły zobowiązania kredytowe we frankach szwajcarskich, nie była świadoma ryzyka związanego z sytuacją na rynku finansowym. Co z kredytami we frankach? Czy frankowicze zyskali świadomość przyczyn swojej trudnej sytuacji finansowej oraz znaleźli sposób na jej zmianę? Czy unieważnienie kredytu we frankach jest możliwe, a jeśli tak, czy na pewno jest opłacalne dla kredytobiorcy?
Kredyty we frankach, dlaczego pojawił się problem?
Różnice ujawniające się pomiędzy kredytami indeksowanymi i denominowanymi stanowią klucz do wyjaśnienia trudnej sytuacji finansowej frankowiczów. Kredyty we frankach szwajcarskich najczęściej przyznawane były w postaci umów z denominowaniem kwoty kredytu, jednak o zasadach i konsekwencjach takiej umowy kredytobiorcy często nie byli kompleksowo informowani. Podpisanie umowy kredytowej w walucie obcej oznacza przewalutowanie kwoty kredytu na PLN – w praktyce przyznawana jest więc kwota kredytu w złotówkach. Gdy w momencie podpisania umowy kurs złotego był niższy niż w chwili uruchomienia kredytu, jego wzrost powodował osłabienie kursu waluty obcej, a w związku z tym niedobór na koncie kredytowym. Kwota przyznana okazywała się niższa od kwoty zakładanej. Problem nasilał się w przypadku kredytów hipotecznych, wypłacanych w transzach. Kredytobiorcy musieli zmagać się z niedoborami gotówki na finansowanie nieruchomości. Kredyt denominowany stał się powodem wielu spraw sądowych, które frankowicze wytoczyli przeciw instytucjom bankowym. Kredyt indeksowany w walucie również uwzględnia wahania kursów walut, jednak kwota, która jest przyznawana w momencie uruchomienia kredytu, pokrywa się z kwotą wnioskowaną. Może jednak wzrosnąć kwota całkowitego zobowiązania wobec banku. Umowa kredytowa w przypadku zawarcia kredytu indeksowanego uwzględnia zapis o możliwości zmiany kwoty w walucie w momencie wypłaty kredytu. Kredytobiorca unika w ten sposób niedoborów w trakcie realizowania inwestycji, jednak kwota kredytu może ulegać zmianie. Kredyty denominowane oznaczają większe ryzyko dla konsumentów.
Unieważnienie umowy kredytowej we frankach – co trzeba wiedzieć?
Według przepisów określających stosowanie oraz zasady klauzul niedozwolonych (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, Dz. U. z 2018 r. poz. 1025) klienci banków, które oferowały kredyty w frankach szwajcarskich, w większości na zasadach udzielania kredytów denominowanych wnoszą o unieważnienie umów kredytowych. Na podstawie celowej dezinformacji odnośnie warunków umowy kredytowej oraz wprowadzania konsumentów w przekonanie o pozytywnym oddziaływaniu warunków kredytowych, wielu frankowiczów złożyło pozwy. Sprawy wygrane przez kredytobiorców, które kończą się unieważnieniem umowy kredytowej we frankach, uwalniają konsumentów od umowy, której warunki są niekorzystne. W takich przypadkach obydwie strony umowy zobligowane są do zwrotu otrzymanych uprzednio kwot. Konsumenci muszą zwrócić środki, które zostały już od banku pobrane, natomiast bank zobowiązany jest do zwrotu wszelkich pobranych dodatkowych środków. Dla kredytobiorcy taka sytuacja może oznaczać duże problemy finansowe. Inwestycje, poczynione w drodze otrzymanego kredytu będą zagrożone niemożliwością dalszego finansowania, a środki, potrzebne do spłaty bankowi już pobranych transzy, mogą oznaczać konieczność związania się kolejną umową kredytową lub sprzedaż zgromadzonych dóbr.